Çağımız teknoloji çağı iken, çocukları teknolojiden tamamen uzak tutmak mümkün değildir. Ancak sınırlandırmak ve zamanını planlamak bizim elimizdedir.

Yetişkinlerin bile telefon ve tablete yoğun olarak ilgi duydukları bilinmektedir. Çocukların da ilgi duymaları normaldir. Çocuklar ebeveynleri ile özdeşim kurdukları ve onları kendilerine model aldıkları için benzer davranış eğilimi göstermeleri olağandır.

Çocukları oyalamak için sıkça başvurulan yöntemlerden birisi, tablet bilgisayar ya da akıllı telefonlarla oynamalarına izin verilmesidir. 3T dediğimiz; telefon, tablet, televizyon oyuncak değildir. Çocukların eline verilmemesi gerekir.

Günlük yaşantımızda telefon ya da tabletteki oyuna odaklanmış, çevresindeki olup biten ile ilişkisini tamamen kesmiş birçok çocuk görmek mümkün.

Uzmanlara göre bu durum, çocuklarda çok ciddi sağlık ve gelişim sorunlarına yol açıyor.

Bilgisayarlar, tabletler ve akıllı telefonlar sebebiyle çocuklarda bel ve boyun rahatsızlıkları başta olmak üzere çok sayıda rahatsızlığın artış gösterdiği belirtiliyor. Çok fazla ekrana maruz kalan çocukların; tüm gelişim alanları, özellikle de beyin gelişimleri olumsuz etkilenir. Zihin gelişimi ve sosyalleşme sürecinin en önemli adımı olan 0-4 yaşta ekran karşısında olması gerekenden daha çok zaman geçiren çocuk, sosyallikten uzaklaşır. Dil gelişiminde gerileme ya da gecikme meydana gelebiliyor. Görme bozuklukları ve göz hasarları oluşabiliyor. Sürekli olarak tablet ve telefona eğilerek bakmaktan vücut duruşunda bozukluklar olabiliyor. Uzmanlar kafa ağırlığının yaklaşık 5 kilo olduğunu söyleyerek, telefon ve tablet kullanımı ile bu ağırlığın sürekli olarak aşağı baskı yaptığını ve bu sarkmanın vücutta boyun fıtığı ve kamburluk başta olmak üzere birçok kronik rahatsızlığa sebep olduğunu vurguluyor. Kısa mesaj yazma sırasında ise parmak şikayetlerinin arttığı belirtiliyor. Davranış problemleri görülebiliyor. İstedikleri zaman bu teknolojik aletler verilmediğinde ya da geri istendiğinde öfkelenip, ağlama nöbetleri geçirebiliyorlar.?Çocuklar hareketsiz oturdukları için motor gelişimleri olumsuz etkilenebiliyor. Gerçeklerden uzaklaşan çocukların sanal dünya sonucu hayal güçleri olumsuz etkilenebiliyor. Çocuklarda dikkat dağınıklığı ya da dikkat eksikliği görülebiliyor.?Özellikle beyin gelişimi için çok önemli olan 0-4 yaşta çocukların tablet ve televizyondan tamamen uzak tutulması gerekiyor .Çünkü çocukların beyni ekrandan geçen hızlı kareleri yakalamakta zorlanmakta ve şoka girmektedir.

Video ve reklamlarda ekranda saniyede 24 kare geçer ve çocukların beyin gelişimi buna hazır olmadığı için, bu 24 kareyi yakalamakta zorlanıryorlar. Yani çocukların ekran karşısında kilitlenerek yemek yeme olayı beynin kısa süreli şoka girmesi olayıdır. Bu nedenle çocuk ne yediği bilir ne de yediğinin tadını alır, sadece çiğner ve yutar. Ne zaman reklam ya da video biterse o zaman çocuk farkına varır ve itirazlara başlar.

Türk pediatri derneğinin çocuklar için belirlediği ekran süreleri vardır. Buna göre

0-3 yaş: Olabildiğince ekrandan uzak tutulmalıdır. Ekran başında vakit geçirmemelidir.?3-6 yaş: Günlük toplam süre 20-30 dakikayı geçmemelidir.?6-9 yaş: Günlük toplam süre 40-50 dakikayı geçmemelidir.?9-12 yaş: Günlük toplam süre 60-70 dakikayı geçmemelidir.?12 yaş üzeri: Günlük toplam süre 120 dakikayı geçmemelidir.

Ailelere Öneriler

Ebeveynler olarak onlara yol gösterici olun.

Çocuklar ebeveynlerin aynalarıdır. birçok davranışı ebeveynlerini model alarak öğrendikleri bilinmektedir. Olumlu davranışlar için de bu geçerlidir. Örneğin otobüste yaşlılara yer vermesini istiyorsanız bunu ona yaparak yaşatarak öğretmeniz onun için daha etkili bir öğrenme yöntemi olacaktır. Aynı şekilde

telefon, tablet kullanımından uzak tutmak için ebeveynlerin de çocuklarının karşısında iş harici (bunu onlara anlatabilirsiniz) telefon tablet gibi elektronik aletlerin kullanımını azaltması gerekmekte.

Ekran sürelerini belirleyin 

Çocukların tablet ve telefon başında geçirdikleri zamanı planlamak çok önemlidir.

Kesin kurallarla ve kararlı tutumunuzla ekran sürelerini belirleyin.

Ailenin bir arada olduğu zamanlar özellikle yemek vakitleri, sohbet vakitleri, oyun vakitleri ekrana maruz kalmamaya dikkat edilmeli. Arka planda ses ya da görüntünün olması beyni daha fazla yoracağından önerilmemektedir. Ekran sürelerini sınırlandırmak, tedaviden daha kolaydır.

Çünkü, tedavi edilse bile kullanım sınırlandırılmadığı sürece şikayetler hiçbir zaman tamamen ortadan kalkmayacaktır.

Çocuğunuza hobiler edindirin, ilgi alanlarına ortak olun 

Çocuğunuzu iyi gözlemleyin ,yetenek ve ilgi alanlarına onu mutlu edeceğini düşündüğünüz faaliyetlere göre hobiler edinmesine yardımcı olun. Çocuğunuzu onun seveceğini düşündüğünüz hobilere, spora, farklı tarz kitaplara yönlendirmek ya da farklı bir dil öğrenmesine katkı sağlamak tablet ve telefon ile geçirilen zamanı azaltmak adına faydalı ve etkili olacaktır.

Ev içinde etkinlikler için zaman yaratın, Verimli vakit geçirin

Geçirilen zamanın niceliği değil niteliği önemlidir.

Çocuklar kendi başlarına bırakıldıklarında, ilgilenilmediğinde daha çok 3T dediğimiz (telefon, tablet, televizyon) yönelmektedirler. Ebeveynlerin buna dikkat ederek, düzenli olarak çocukları ile zaman geçirmeleri önerilir. Özellikle duygusal gelişimini de olumlu yönde etkileyen sarılmalı, boğuşmalı, gıdıklamalı oyunlar ile eğlenceli vakitler geçirebilirsiniz.

Çocuklarınızın neler izlediğini takip edin 

Siber zorbalık çağımızın sorunu haline geldi. Çocukların izledikleri video ve oynadıkları oyunların içeriklerinin yaşına uygun olmasına, ara ara çıkan reklamların içeriklerine dikkat ediniz.  Çocukların bu anlamda psikolojik gelişimlerinin etkilenmemesine dikkat edilmelidir.