Çocuklarda en sık görülen ortopedik sorunlardan biri olan düztabanlık; çoğu zaman ayak yük altındayken, yani yere basarken ayak tabanının iç tarafında olması gereken kavisin görülmemesi, arkadan bakıldığında topuğun dışa dönük durması ve tabanın tamamen yerle temas etmesi şeklinde kendini gösterir. Düztabanlık ayaklardaki ve alt bacaktaki dokular ve kemiklerle ilgilidir. Bu durum bebeklerde ve küçük çocuklarda normaldir.
Bütün bebekler doğduğunda düztaban olarak görülmektedir. Bu yüzden çok küçük yaşlarda düztabanlıktan korkulmamalıdır. Ancak belli bir yaştan sonra özellikle aile öyküsü de varsa esnek düztabanlık görülme ihtimali artmaktadır.
Çocuklarda daha çok görülen esnek düztabanlık genellikle bir sağlık problemine yol açmamaktadır. Ebeveynlerin, ayak gelişiminin daha hızlı olduğu ilk 5 yaşta endişelenmemeli ancak sert ya da esnek düztaban teşhisi için mutlaka bir ortopedi ve travmatoloji uzmanına danışmalıdırlar.
Kendinizin ya da çocuğunuzun düztaban olduğundan şüpheleniyorsanız evde 3 aşamadan oluşan basit bir test yapabilirsiniz.
- Ayaklarınızı ıslatın.
- Ayak izinizin oluşacağı kağıt veya beton bir zemine ayağınızı bastırın.
- Ayağınızı kaldırdığınızda ayak tabanınızın izi tamamen yere veya kağıda çıkıyorsa düztabanlıktan şüphelenebilirsiniz
Çocuklarda Düztabanlık Egzersizleri
Çocuklarda düztabanlığın en önemli nedenlerin bir tanesi aşil tendonu kısalığıdır. Uzmanlar, aşil germe egzersizleri olarak bilinen egzersizlerin düztabanlığa bağlı şikâyetleri hafifletmeye yardımcı olabileceğini ileri sürerler. Bunlar; parmak ucunda, topuklarda yürüme, ayağın iç ve yan kısımlarını basarak yürüme, bale gibi danslar, ayağın altında top yuvarlama, farklı zeminlerde ayakkabısız yürüme gibi egzersizleri içerir. Bu tür aşil germe egzersizleri, ayak tabanındaki kasları güçlendirmeye de yardımcı olabilir. Ancak sakatlık gibi olumsuz bir duruma yol açmaması adına, bunların alanında uzman bir fizyoterapist kontrolünde yapılması önemlidir.
Düztaban Olan Çocuklar Hangi Aktivitelerden Kaçınmalı?
Düztaban olan çocuklar diğer çocuklara kıyasla daha çabuk yorulabilir. Ayrıca henüz kemikleri tam gelişmediği için, zıplamak gibi aktiviteler düz tabanlığa bağlı ağrıların şiddetlenmesine neden olabilir. Bu nedenle düztaban olan çocukların ayaklarına çok fazla basınç uygulanmasına neden olacak aktivitelerden uzak durması önerilir. Bunun yerine parmak ucunda dans etmek, yürümek, yüzmek gibi aktiviteler çocukların ayak tabanı kaslarının gelişmesine yardımcı olabilir.